"Uluslararasi 2. Tütün Çalistayi" Samsun'un Bafra ilçesinde gerçeklestirildi.
Samsun Valiligi, Samsun Büyüksehir Belediyesi, Orta Karadeniz Kalkinma Ajansi (OKA), Bafra Belediyesi, Bafra Kaymakamligi, Bafra Ziraat Odasi, Uluslararasi Tütün Üreticileri Birligi (ITGA) ve Türkiye Tütün Üretim ve Pazarlama Birligi'nin isbirligi ile 10 Haziran 2019 Pazartesi günü saat 09.30’da Ondokuz Mayis Üniversitesi (OMÜ) Bafra Sevket Asçi Turizm Fakültesi’nde baslayan çalistaya Samsun Valimiz Sayin Osman Kaymak, Samsun Milletvekilleri Orhan Kircali ve Fuat Köktas, Dünya Tütün Üreticileri Birligi Baskani Portekizli Antonio Abrunhosa, Türkiye Tütün Üretim ve Pazarlama Kooperatif Birligi Baskani Seyhmus Solgun, Bafra Ziraat Odasi Baskani Osman Tosuner, ilgili kurum kurulus temsilcileri ve Genel Sekreterimiz Mevlut Özen’in yani sira tütün sektöründen çok sayida paydas katilim sagladi.
Çalistayin açilis konusmasini yapan Bafra Ziraat Odasi Baskani Osman Tosuner, amaçlarinin Türk tütünün rekoltesinin yükselmesi için geriye dönük yillara yaklasmak oldugunu belirterek, “Bafra'da üretim raporlarina baktigimizda 22 bin ton tütün üretimine ulasmis bulunuyoruz. Bafra ilçemiz Türkiye’de en fazla tütün üretimi gerçeklestiren ilçelerimizden birisidir. Bafra’da en kaliteli oryantal tütün yetismektedir. Su an Bafra`da 70 Mahalle’de tütün yapilmaktadir. Bafra’da tarim için gece gündüz mücadele eden degerli Valimize, Kaymakamimiza, milletvekillerimize ve baskanlarimiza tesekkür ediyorum. Çalistayimizin ilçemize, ilimize ve ülkemize hayirli olmasini diliyorum.” seklinde konustu.
Türk tütününe sahip çikilmasi gerektigine vurgu yapan Türkiye Tütün Üretim ve Pazarlama Kooperatif Birligi Baskani Seyhmus Solgun da konusmasinda, “Milli ve yerli varligimiz Türk oryantal tütünü hala dünya birincisidir. Türk tütününe sahip çikmamiz lazim. Bugüne kadar tütün üretimi için nasil kosturduysak bugünden sonrada ayni sekilde kosturmaya devam edecegiz. 48 ülkeye 53 bin ton tütünü 383 milyon dolara ihraç etmis bir ülkeyiz. Ülkemizde yaklasik 70 bin tütün üreticisi bulunmaktadir. Bu sayiyi korumali ve çogaltmaliyiz. Sektör temsilcilerinin bir araya gelerek, istisare ve birlikte hareket etmesi bakimindan daha fazla ihracat etmemiz, üreticimizin daha fazla para kazanmasi için bu tür çalistaylari önemsiyoruz. Ayni zamanda bu tür çalistaylar Samsun ilimizin uluslararasi arenada tanitimina katki sunacaktir diye düsünüyorum.” dedi.
Çalistaya tütün üretimi ve tüketimi konusunda yasanan zorluklar ve gelismeler hakkinda fikir alisverisinde bulunmak üzere katildigini belirten Dünya Tütün Üreticileri Birligi Baskani Portekizli Antonio Abrunhosa, “Türkiye’ye gelmek benim için medeniyetlerin besigine gelmek demek. Dünya tarihinde çok büyük bir etkiye sahip. Birçok devlet, birçok imparatorluk Türkiye devleti topraklarinda kuruldu. Bunlarin içinde çok uzun süre ayakta kalan Osmanli Imparatorlugu'dur. Türkiye’yi tanimak için bir hayat çok kisa kalir. Karadeniz Bölgesi, Bafra tütün için çok önemli bölgelerdir. Tütünün gelisimi Samsun tarihi açisindan 21. yüzyilda çok önem arz etmektedir. Su an ark tütünü olarak konustugumuz tütün çesidi yillardir Türk tütünü olarak bahsediliyor. Basin son dönemlerde tütünün itibari hakkinda çok önemli seyler bahsetmiyor. Tütün denildiginde çogunlukla aklimiza sigara geliyor. Ancak sigara disinda yaprak tütünde var. Yaprak tütünün güzel bir etkisi olmasi gerekiyor. Çünkü yaprak tütününden geçimini saglayan birçok aile var. Dünyada uluslararasi makamlarin verdigi rakamlara göre 40 milyonun üzerinde insan tütün yapragindan geçimini sagliyor. Uluslararasi tütün yetistiricileri birligi olarak biz 30 milyondan fazla aileyi temsil ediyoruz. Türkiye’de yarim milyondan fazla aile tütünden geçimini sagliyor. Ancak bu durum özellestirme sonunda degisti. Daha önce üreticilerimizin tekelin tütün ürünlerinin alimindan memnundu ancak bu geçmiste kaldi. Bugünlerde tütün yetistirmek kolay bir durum degil. Çünkü bugün tütün üretimine karsi olumsuz bir tavir var. Bugün tütün üzerinde yasal mevzuatlar daha da sertlesiyor. Özellikle gelmis ülkelerde sigara içmek çok zor. Bazi sigara üreticilerinin sigara piyasasinin geleceginin karamsar oldugunu anlamis durumdalar. Çin disindaki en büyük sigara üreticisi olan Philip Moris 2050 yilindan sonra sigara satmayacagini beyan etti. Iste bu saydigim durumlar tütün ailelerinin ve çocuklarinin karsilastigi zorluklar. Bugünkü toplantimizin amaci da bu zorluklar ve gelismeler hakkinda fikir alisverisinde bulunmak. Çünkü tütün üreticilerimizin gelecekte nelerle karsilasacaklarini bilmeleri gerekiyor. Ancak sark tütünün de olan olasiliklar bowling tütünü için geçerli degil." seklinde konustu.
Samsun Milletvekilleri Orhan Kircali ve Fuat Köktas da çalistaya katilarak ülkemizdeki tütün sektörü ve üretimi hakkinda açiklamalarda bulundu.
Sayin Orhan Kircali, “Türkiye’nin özellikle de Karadeniz Bölgesi'nin geleneksel ve en önemli tütün üreticisi Samsun'daki ekim alanlarina baktigimizda, tütün ile adeta özdesmis olan Bafra 2 bin 843 hektarlik ekim alani ile merkez konumundadir. Tütünün keyif maddesi olarak kullanimi disinda böceklerde, haserelere karsi kullanilan ilaçlarin imal edilmesi,tibbi ilaç, parfümeri ve vitamin gibi ürünlerin elde edilmesi amaciyla kullanimi arttirilmalidir" ifadelerini kullanirken; Sayin Fuat Köktas, “Insan sagligi bizim için önemli. Sayin baskan tütünün yasaklandigi, sigaranin yasaklandigina vurgu yaptiginda insan sagligi bizim için önemli. Çünkü tütünden kazandigimiz paranin çok çok fazlasini insan sagligi için harcadigimiz gibi, insan sagligini, insan içinde ölçülmeyecegini biliyoruz. Kullanim alanlarini farkli alanlarda genisletmek, üretim kalitesini arttirmak, ürün rekoltesini arttirmak gibi bu çalistayin sonuçlanacagini ümit ediyorum" diye konustu.
Samsun Valimiz Sayin Osman Kaymak ise çalistayda yaptigi konusmasinda görüslerini söyle ifade etti:
“Uluslararasi Tütün Üreticileri Birligi ve Türkiye Tütün Üretim ve Pazarlama Kooperatifleri Birligi isbirligi ile düzenlenen “2. Uluslararasi Tütün Çalistayi” etkinligine Bafra ilçemizde ev sahipligi yapmaktan büyük mutluluk duyuyorum. Samsun’da yaklasik 150 yildir tütün üretilmekte olup Türkiye’nin 3. Sigara fabrikasi 1887 yilinda Samsun’da kurulmustur. Tütün üretimi emek yogun bir faaliyeti gerektirdigi için tarimsal alanda genis bir istihdam olanagi saglamis ve buna bagli olarak gelistirilen politika ve uygulamalar uzun yillar devlet tarafindan desteklenmistir. Ancak, zamanla üretim fazlasi ve stok sorununun ortaya çikmasi, destekleme politikasinin gözden geçirilmesine neden olmustur. 2008 yilinda Tekel tüm varliklari ile özellestirilerek British American Tobacco Firmasina devredilmistir. Yaklasik 520 dönümlük arazi üzerine kurulu Samsun Fabrikasi da bu kapsamda devredilmis olup firma 2010 yili itibariyle tüm üretim faaliyetlerini Samsun Fabrikasi’nda birlestirmeye karar vermistir. Firmanin Samsun’da 41,3 milyon Avro’luk AB Projesi olan Samsun Lojistik Merkezi’nde depolama alanlari mevcuttur.
Dünyanin ve Türkiye'nin sayili tütün üretim merkezlerinden biri olan Bafra Ovasi'nda bu yil itibariyle 3.700 sözlesmeli olan çiftçimiz ile tütün fidesi dikimine baslamasi oldukça sevindiricidir. Bafra’daki 90 mahalleden 70’inde tütün üretiminin olmasi, yillik üretim miktarinin 3.000 tonun üzerinde olmasi; bu bölgenin ekonomisine ne kadar ciddi bir katki verdiginin göstergesidir. Orta Karadeniz Kalkinma Ajansi tarafindan çikilan 2016 yili Turizme Yönelik Küçük Ölçekli Altyapi Programi kapsaminda Samsun Büyüksehir Belediyesi tarafindan sunulan “Bafra Tütün Müzesi, Tefris, Tanzim, Donanim ve Dekorasyon Projesi” nin geçtigimiz yil tamamlandigini görmek oldukça sevindiricidir. Müzede tütünün tohum halinden sigara haline gelisi, geçirdigi evreleri içeren bir süreç sergilenmektedir. Bu hem görsel anlatim, hem de canlandirmalarla yapilmakta ve teknolojinin bütün imkânlarindan yararlanilmaktadir.
Bu çalistayda süphesiz tütün üretim asamalari ve pazarlamasi sorunlari konusulacaktir. O anlamda Türkiye’nin önemli sorunu olan tütün ithalatinin azaltilmasi ve ihracatin artirilmasi konulari da gündeme gelecektir. Ümit ediyorum ki bu çalistay tütün üretim ve pazarlama sorunlarinin ciddi sekilde konusuldugu ve raporlandigi bir çalistay olacaktir. Bunu Samsun ve Bafra için çok önemsiyoruz. Tütüne karma olarak katilan Türk tütününün (sark tütünü) %10’dan %25’lere çikarilmasi gerçekten tüm tütün üreticileri gibi Samsun için de büyük bir haber olmustur. Ümit ederim Tarim Bakanligimiz bu karari uygular ve gerçekten yillardir Türkiye’de özellikle Samsun’da büyük bir geçim kaynagi olan tütün tekrar eskiden oldugu gibi insanlarimiza is ve as olamaya devam eder. Bu etkinlik vesilesiyle sizleri Bafra’da misafir etmekten mutluluk duydugumu bir kez daha vurgularken, çalistayin ilimiz, ilçemiz ve ülkemiz için hayirlara vesile olmasini dilerim.”
Çalistay, konusmalarin ardindan plaket töreni ve sektörün sorunlari ile yapilmasi gereken çalismalarin tartisilmasiyla devam etti.
