Karadeniz Yat Turizmi İçin Bölgesel İş Birliği

Karadeniz kıyılarında yat turizmi potansiyelinin değerlendirilmesi ve bölgesel kalkınmanın desteklenmesi amacıyla kalkınma ajansları iş birliğinde önemli bir adım atılıyor.

Karadeniz Kıyıları Yat/Yelken Turizmi Fizibilite Çalışması

Dünya genelinde yat turizmi önemli bir ekonomik sektör olarak gelişimini sürdürürken, Karadeniz kıyılarında bu potansiyelin harekete geçirilmesi amacıyla bölgesel düzeyde güçlü bir iş birliği başlatıldı.

Kalkınma Ajansları Genel Müdürlüğü koordinasyonunda Doğu Karadeniz Kalkınma Ajansı (DOKA) proje sahipliğinde yürütülen “Karadeniz Kıyıları Yat Turizmi Fizibilitesi” adlı çalışma kapsamında Orta Karadeniz Kalkınma Ajansı (OKA), Kuzey Anadolu Kalkınma Ajansı (KUZKA), Batı Karadeniz Kalkınma Ajansı (BAKKA), Doğu Marmara Kalkınma Ajansı (MARKA), Trakya Kalkınma Ajansı (TRAKYAKA) desteği ile Şile’den Hopa’ya uzanan 650 deniz milli kıyı şeridi inceleniyor.

Her 25-45 deniz mili mesafede bir yat limanı, yat iskelesi, barınak, çekek ve bakım sahası kurulması öngörülen ve saha incelemeleri yapılan çalışma kapsamında Marinacılık Sektörü Uzmanı Hasan Kaçmaz tarafından 8-9 Nisan 2025 tarihlerinde Samsun’da bir saha ziyareti gerçekleştirildi.

Çalışma, Karadeniz kıyılarındaki gelecek 10-15 yıl içinde gerçekleşebilecek ve işletmeye açılacak yat limanı, yat iskelesi, yat barınağı ve çekek yeri yatırımları ile önümüzdeki 40 yıllık bir dönemin ihtiyaçlarını karşılama hedefini taşıyor. Yer tespiti, kapasite tespiti, yatırım keşfinin hazırlanması ve finansman ihtiyacının tespiti, finansman kaynağı sağlanması ve işletme yönteminin belirlenmesi gibi 5 aşamalı bir çalışma hedefleniyor.

Bugüne dek yapılan çalışmalarda 10 yat limanı (3.460 yat kapasiteli), 12 yat iskelesi (1.100 kapasiteli) ve 14 çekek alanı (2.260 kapasiteli) belirlendi.

Samsun’da Bölgesel Toplantı Düzenlendi

Karadeniz Kıyıları Yat/Yelken Turizmi Fizibilite Çalışması kapsamında, 9 Nisan 2025 Çarşamba günü saat 10.00’da Samsun Vali Yardımcısı Emin Çolak başkanlığında bir değerlendirme toplantısı düzenlendi.

Samsun Valiliği Toplantı Salonu’nda düzenlenen toplantıda Uzman Hasan Kaçmaz tarafından Karadeniz Kıyılarında Yat Limanları ve Yat/Yelken Turizminin Bugünü ve Geleceği Sunumu gerçekleştirildi, görüş ve öneriler istişare edildi.

Toplantıya Sahil Güvenlik Karadeniz Bölge Komutanı Tuğamiral Ahmet Bahadır, Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı Necmi Çamaş, Cumhurbaşkanlığı Uluslararası Yat Yarışları Komite Başkanı/İstanbul Açık Deniz Yat Yarışı Kulübü Başkanı Ekrem Yemlihaoğlu, Samsun TSO Başkanı Salih Zeki Murzioğlu, OKA Genel Sekreteri Mehlika Dicle, OKA Samsun İl Koordinatörü Burak Aydoğdu, OKA Uzmanı Barış Şahin, kurum müdürleri ve il genelindeki su ürünleri kooperatiflerinin başkanları katıldı.

Dünyada ve Türkiye’de Yat Turizmi

Dünya genelinde 25.271 marina/yat limanı bulunmakta olup bu tesislerin toplam bağlama kapasitesi 3.406.728 adede ulaşmış durumda. Yatların yaklaşık %60’ı Avrupa’da, %30’u ABD ve Kanada’da, %10’u ise diğer ülkelerde bulunuyor. Türkiye’de toplamda 87 adet yat limanı ve yat barınağı ile 20.520 adet yat bağlama yeri mevcuttur. Bu kapasite ile Türkiye, Akdeniz ülkeleri arasında İtalya, İspanya ve Fransa’nın ardından 4. sırada yer alıyor.

Türkiye’deki marinaların büyük çoğunluğu İstanbul-Marmara, Güney Ege (Güllük Körfezi - Marmaris arası) ve Akdeniz (Göcek - İskenderun arası) bölgelerinde yoğunlaşıyor.

Karadeniz’in Yat Turizmi Potansiyeli

Karadeniz’e kıyısı olan ülkelerde uzun yıllardır faaliyet gösteren yat limanları mevcuttur. Rusya-Ukrayna savaşı sonrası gelişimin hızlanarak devam edeceği değerlendirilirken Yunanistan ve Türkiye kıyılarında bulunan çeşitli boylardaki yaklaşık 35.000 yat Karadeniz bölgesi yat turizmi için önemli bir potansiyel oluşturuyor.

Hopa’dan İstanbul kıyılarına kadar uzanan güzergâhta yeni marina ve iskele yatırımları ile bu potansiyelin değerlendirilmesi mümkün hale gelecek.

Yat Turizminin Ekonomik, Sosyal Kalkınmaya ve İstihdama Katkısı

Her yat, yılda yaklaşık değerinin % 10 u kadar ticari faaliyetlere katkıda bulunuyor; bakım-onarım, yakıt, konaklama, yeme-içme, gezme ve eğlenme harcamaları ile bölge ekonomisine doğrudan katkı sağlıyor. Karadeniz kıyılarında konaklayacak yaklaşık 6.000 yatın bölge ekonomisine sağlayacağı doğrudan ve dolaylı ekonomik katkının 120 milyon Euro düzeyinde olacağı tahmin ediliyor.

Ayrıca, yat limanları bünyesinde kurulan yelken kulüpleri, deniz sporları merkezleri ve sosyal tesisler hem bölge halkına hem de gençlere yeni eğitim ve sosyal imkânlar sunuyor. Bu yatırımlar, her 3 yat bağlama yeri için 1 kişilik istihdam öngörüsüyle yaklaşık 2.000 kişilik doğrudan istihdam sağlaması; yan sanayi ve hizmet sektörüyle birlikte çok daha fazla kişiye dolaylı istihdam yaratması bekleniyor.